گزارشی از نمایشگاه هنری «مجسمه در باغ»
با تمرکز بر زندگی و آثار هنری پروانه رودگر، هنرمند مجسمهساز بنام ساکن ونکوور و آثار سه تن از شاگردان او که در این نمایشگاه شرکت داشتند
دکتر راضی رحیمی – ونکوور
پروانه رودگر، هنرمند مجسمهساز پرآوازهٔ شهرمان، در تاریخ ۱۰ ژوئیهٔ ۲۰۲۱ نمایشگاهی با عنوان مجسمه در باغ (Sculpture In Garden) را با تعدادی از هنرمندان مجسمهساز ساکن ونکوور در شهر پورت مودی برگزار کردند. این نمایشگاه فرصتی شد تا با پروانه رودگر و مجسمههای بینظیرش و نیز با سه تن از زنان مجسمهساز ایرانی که بهطور حرفهای تحت آموزشهای پروانه به ساخت مجسمه مشغولاند، بیشتر آشنا شویم.
پروانه رودگر، هنرمندی تحسینشده در سطح بینالمللی است و برخی آثار او در شهرهای مختلف جهان به نمایش گذاشته شده است. او در سال ۱۹۸۴ با همسر و دو فرزندش به ایتالیا، شهر فلورانس مهاجرت کردند. هر نقطهٔ شهر میکلآنژ با آن ابهت و شکوه و ظرافتهای هنر رنسانس، آنچنان در پروانه تأثیر عمیقی گذاشت که او احساس کرد نیمهٔ دیگر خود را در آنجا یافته است. پروانه سفر هنری خود را از سال ۱۹۸۶ در فلورانس آغاز کرد و حالا با بیش از ۳۵ سال تجربه بهعنوان یک هنرمند و معلم، نمایشگاههای ملی و بینالمللی زیادی در سراسر دنیا بر پا داشته و جوایز متعددی دریافت کرده است.
او که طی ۲۰ سال گذشته در کانادا زندگی کرده، با فرهنگهای مختلفی آشنا شده و این درهمآمیختگی سنتها و فرهنگها در سبکهای مختلف کاری او بهشدت تأثیر گذاشته است. او کار هنری خود را از سال ۱۹۸۶ در کالج The Artistic Lyceum در فلورانس ایتالیا، زیر نظر استاد مجسمهساز، آنتونیودی توماسو، و استاد مجسمهساز سرامیکی مشهور ایتالیایی، مارچلو فانتونی، آغاز کرد. پروانه رودگر تحصیلات هنری خود را در دانشگاه Eta ‘Libera فلورانس بهپایان رساند و در رشتههای سرامیک، گچ و ریختهگری تخصص یافت. او گواهینامهٔ کار با سنگ را از مدرسهٔ هنر Porta Romana در فلورانس دریافت کرد.
آثار پروانه رودگر در کشورهای مختلف آمریکای شمالی، آسیا، اروپا و استرالیا بهنمایش گذاشته شده است. آخرین نمایشگاه فضای باز او در سال ۲۰۱۸ در سیدنی استرالیا، در نمایشگاه Sculpture by the Sea, Bondi برگزار شد.
در سال ۲۰۲۰، مجسمهٔ «مهاجرت» او به طور دائمی در پناهگاه حیات وحش کارامبین (Currumbin Wildlife Sanctuary) در گُلد کوست (Gold Coast)، استرالیا نصب شده است.
در سال ۲۰۰۹، مجسمهٔ گل کیهان (Cosmos Flower) پروانه، یکی از برندگان مسابقهٔ مجسمهسازی در فضای باز بین استان بریتیش کلمبیا و ایالت واشنگتن آمریکا بود، که این مسابقه به همت شهر اناکورتز (Anacortes) در واشنگتن برگزار شد و این مجسمهٔ پروانه بهمدت دو سال در این شهر بهنمایش گذاشته شد.
در سال ۲۰۰۰، پروانه رودگر توسط انجمن محیط زیست ایران بهمنظور طراحی و ساخت مجسمهای در فضای باز سفارش گرفت. این پروژه به تعداد زیادی تولید و در خانههای سنتی و اماکن تاریخی سراسر کشور نصب شد. آثار او همچنین بهعنوان بخشی از مجموعهٔ موزهٔ صلصالی در دبی به معرض نمایش گذاشته شده است.
در مجسمههای پروانه رودگر، معنای خاصی از تصاویر انسانی یافت میشود که در دوران زایش و باروری، شور و اشتیاق و در فیگور زنان شکل میگیرد، و تحرک قوی تغییر شکل عناصر مجازی اصیل را به فرمهای هنری تبدیل میکند، که این روند باعث بهوجودآمدن قدرت زیادی در مجسمهها و بیننده میشود. گاهی اوقات قدرت خطوط ترسیمکنندهٔ چهرههای مجسمههای او و منحنیهای مشخص بدن آنها، میتوانند رنج و درد را منتقل کنند و این در حالی است که از بُعد زیباییشناختی و تأثیری که روی بیننده میگذارد، چیزی کم نمیشود.
رودگر در کنار آثار خلاقانهٔ خود، مجموعهٔ گستردهای نیز از مجسمههای هندسی و انتزاعی دارد که برگرفته از آثار باستانی ایران است.
فرهنگ هنری آثار پروانه رودگر ریشه در سنت کلاسیک کشورهایی پیش از این در آنها زیسته است، ایران و ایتالیا، دارد. ایدههای او از تمدن کلاسیک غربی و ایرانی آغاز و به ماژولهای بیانگر مجسمهٔ مدرن و معاصر پایان میپذیرد.
ساختوساز مجسمههای پروانه رودگر از تجزیهوتحلیل مفهوم «انتزاع هندسی» ناشی میشود؛ تجزیهوتحلیل ناشی از فرهنگ پارسی باستان که هزاران سال با چنین ویژگیهای مشخصی، قدمت دارند.
پروانه در ۲۵ سال گذشته در کالجهای هنری متعدد و در استودیوهای خصوصی خود در ونکوور و فلورانس، به تدریس هنر مجسمهسازی پرداخته است.
او در مورد هنر خود در خلق آثارش میگوید: «من از طریق نقاط قوت و ضعف خودم، خودِ واقعیام را شناختهام. وقتی کار میکنم، باید با ذات خود صادق باشم تا خلاق و اصیل باشم. من فکر میکنم زندگی مثل رودخانهای است که جاری است. هر وقت دستانم را در این رودخانه میشویم، بهدلیل تغییر مداوم حرکت آبهای رودخانه، احساسات متفاوتی پیدا میکنم. هر اثری که خلق کردهام، بیانگر این احساسات من بوده است. وقتی تغییر ماهیت اندیشه و احساسات خود را تأیید و قبول میکنم، شاهد جاریشدن رودخانه زندگیام هستم، که در درون خود احساس خوشبختی میکنم.»
در کنار نمایش آثار وی در بسیاری از کشورهای مختلف آمریکای شمالی، آسیا و اروپا، در سال ۲۰۱۶، یکی از آثار پروانه، مجسمهٔ «مادر و کودک با دوچرخه» به بهرهبرداری رسید و به طور دائمی در ایستگاه ورودی اسکایترین در پورت مودی، ایستگاه اینلت، نصب شده است.
پروانه بهعنوان هنرمندی مسئول، این روزها که با قصهٔ تلخ گورهای بینامونشان کودکان بومیان در حوالی مدارس شبانهروزی سابق مواجه شده است، تصمیم به ساخت اثری گرفت. او خشم و اندوه و احساساتش را در این زمینه با خلق مجسمهٔ سفید زیبای خود بیان کرده است.
جوایز
۲۰۰۹، جوایز هنرهای زیبای جشنوارهٔ هنری واشنگتن، اناکورتز، ایالات متحدهٔ آمریکا
۱۹۹۳، جایزهٔ اول Gadarte، مسابقهٔ هنری Gadarte’s، فلورانس، ایتالیا
۱۹۹۲، جایزهٔ اول مجسمهسازی در مسابقهٔ هنری Giuseppe Pescetti’s، فلورانس، ایتالیا
۱۹۹۱، جایزهٔ اول بینالمللی در نقاشی، گرافیک، مجسمهسازی، شعر توسط ASAP، فلورانس، ایتالیا
مجسمههای سفارشگرفتهشده
۲۰۱۶، مجسمهٔ «مادر و کودک با دوچرخه» نصب دائمی، ایستگاه ورودی اسکایترین، خط اِوِرگرین، پورت مودی، بیسی، کانادا
۲۰۱۶، مجسمهٔ «اسب»، موزهٔ صلصالی، دبی
۲۰۰۰، مجسمهٔ «معبد ذهن» در فضای باز، مکانهای مختلف تاریخی در ایران، انجمن محیط زیست ایران
نمایشگاههای انفرادی
۲۰۱۷، مرکز هنری تهران، تهران، ایران
۲۰۰۹، مرکز هنری پورت مودی، پورت مودی، بیسی
۲۰۰۱، مرکز فرهنگی ایتالیا، ونکوور
۱۹۹۶، انجمن هنرهای زیبای Casa di Dante، فلورانس
۱۹۹۲، A.S.A.P، فلورانس
نمایشگاههای مشترک
۲۰۱۸، مجسمهسازی کنار دریا، ساحل بُدی، سیدنی
۲۰۱۸، گالری فرمانفرما، تهران
۲۰۱۷، مرکز هنری پورت مودی، پورت مودی، بیسی، کانادا
۲۰۱۶، سمپوزیوم عطار، تهران، ایران
۲۰۱۶، گالری خیابان هاو، ونکوور، بیسی، کانادا
۲۰۱۳، گالری Agora نیویورک، نیویورک، ایالات متحدهٔ آمریکا
۲۰۱۳، گالری زیرزمین دستان، تهران، ایران
۲۰۱۳، باغ گیاهشناسی وندوزن، ونکوور، بیسی، کانادا
۲۰۱۲، باغ گیاهشناسی وندوزن، ونکوور، بیسی، کانادا
۲۰۱۱، باغ گیاهشناسی وندوزن، ونکوور، بیسی، کانادا
۲۰۱۰، کتابخانهٔ پورت مودی، پورت مودی، بیسی، کانادا
۲۰۱۰، Place Des Arts، کوکئیتلام، بیسی، کانادا
۲۰۱۰، گالری پِرا، ونکوور، بیسی، کانادا
۲۰۰۹، باغ گیاهشناسی وندوزن، ونکوور، بیسی، کانادا
۲۰۰۹، مرکز هنری پورت مودی، پورت مودی، بیسی، کانادا
۲۰۰۸، باغ گیاهشناسی وندوزن، ونکوور، بیسی، کانادا
۲۰۰۷، گالری Blackberry 7، پورت مودی، بیسی، کانادا
۲۰۰۷، گالری هنری برنابی، برنابی، بیسی، کانادا
۲۰۰۷، شهرداری بخش نورث ونکوور، نورث ونکوور، بیسی، کانادا
۲۰۰۶، باغ گیاه شناسی وندوزن، ونکوور، بیسی، کانادا
۲۰۰۶، کتابخانهٔ یادبود وست ونکوور، وست ونکوور، بیسی، کانادا
۲۰۰۶، گالری پاندول، ونکوور، بیسی، کانادا
۲۰۰۵، کتابخانهٔ یادبود وست ونکوور، وست ونکوور، بیسی، کانادا
۲۰۰۵، گالری پاندول، ونکوور، بیسی، کانادا
۲۰۰۵، گالری هنری سوری، سوری، بیسی، کانادا
۲۰۰۵، گالری سیحون، لس آنجلس، کالیفرنیا، ایالات متحدهٔ آمریکا
۲۰۰۴، Places Des Arts، کوکئیتلام، بیسی، کانادا
۲۰۰۳، شورای هنری برنابی، برنابی، بیسی، کانادا
۲۰۰۲، گالری هنری پُرتفولیو، ونکوور، کانادا
۲۰۰۲، Halt’s Show Case، ونکوور، کانادا
۲۰۰۲، هنر در شهر، ونکوور، کانادا
۲۰۰۱، گالری هنری Ishtar، ونکوور، کانادا
۲۰۰۰، رقص ونیزی، ونکوور، کانادا
۱۹۹۹، گروپو دوناتلو، نمایشگاه مشترک با آنتونیو دی توماسو، فلورانس، ایتالیا
۱۹۹۸، انجمن هنرهای زیبای Casa di Dante، فلورانس، ایتالیا
۱۹۹۲، انجمن هنرهای زیبای Casa di Dante، فلورانس، ایتالیا
۱۹۹۱، Antica Compagnia del Paiolo، فلورانس، ایتالیا
ترانه مجیدی، نقاش و مجسمهساز، از دیگر هنرمندان این نمایشگاه بود که با بیش از سی سال تجربه در طیف گستردهای از تکنیکهایی که در زمینهٔ هنرهای گوناگون آموخته است، توانسته جنبههایی از سبکهای مختلف هنری را به کارهای جدید خود اضافه کند.
ترانه معتقد است که او بهمعنای واقعی هنرمندی بینالمللی است؛ در تهران متولد شد و در سن ۱۹ سالگی کشورش را ترک کرد، در جوانی طراحی را شروع و سپس در دانشگاه کالج هنر دهلی نو، در مقطع کارشناسی ارشد هنر خود را در هند دنبال کرد. او پس از اتمام دانشگاه، هنوز احساس رضایت نمیکرد و به یادگیری فنون مختلف هنری با رسانههای مختلف در امارات متحدهٔ عربی کار خود را، مانند کار بر روی ابریشم و نقاشی باتیک روی کاغذهای دستساز دنبال کرد. ترانه در سال ۲۰۰۰ به ونکوور آمد و تصمیم گرفت که در کالج لنگارا به یادگیری هنر مدرن ادامه دهد، و همزمان با آن یادگیری مجسمهسازی را نیز تحت نظر پروانه رودگر شروع کرد.
مجسمهسازی به ترانه اجازه داد که ایدههای هنری خود را بهشکل سهبعدی و با رویکرد عملیتری در کارهایش منعکس کند. در سالهای اخیر، او تلاش کرده است تا ایدههای جدید خود را با ترکیب سبک هنری سنتی شرقی و مدرن امروزی بیان کند. نقاشیهای او شامل اکریلیک با ترکیب سایر مصالح طبیعی مانند شن و ماسه، برگ، نمک و الیاف و مجسمههای او از سفال ساخته شده است.
ترانه در مورد آثار هنری خود میگوید: «من تلاش میکنم در کارهایم، جنبههایی از صلح، عشق، وحدت، انسانیت و طبیعت را نشان دهم. آثار هنری من نشاندهندهٔ درد موجود جامعهٔ امروزی، و همچنین زیباییهای جهان پیرامون ماست.»
ترانه در حال حاضر عضو فدراسیون انجمن هنرمندان و مجسمهسازان کانادایی بریتیش کلمبیا است و در بسیاری از رویدادهای خیریه در سراسر جهان که به همراهی نمایشگاههای مختلف هنری تشکیل میشود، شرکت میکند. او در حال حاضر به تدریس کلاسهای هنری مشغول است و کارگاههایی را در استودیوی خودش و همچنین در مدارس و مراکز اجتماعی برگزار میکند.
دکتر گلشن مساع که بهتازگی دورهٔ دانشگاهی خود را در زمینهٔ پزشکی از دانشگاه یوبیسی به اتمام رسانده است، از جوانترین هنرمندان ایرانی- کانادایی شرکتکننده در این نمایشگاه بود. او از سن ۱۵ سالگی زیر نظر پروانه رودگر مجسمهسازی را شروع کرده است. مجسمههای گلشن بیشتر از جنس سفال است، که در روند تولید کارهایش بهخوبی به پوستی باکیفیت، مانند پوست انسان درمیآید.
گلشن در روند خلاقیتش، تعاملات و حس ارتباط متقابل بین انسانها را کشف میکند. کارهای اخیر او بیشتر روی بهتصویرکشیدن شکل بدن انسانها در حرکتهای مختلف یوگا، زمانی که روح و بدن در حال تعادل و هماهنگیاند، متمرکز است. او همچنین روحیهٔ مهارنشدهٔ کودکان را، لحظهای که آنها کاملاً خود را در زمان رها میکنند، و ماهیت خندهدار و بازیگوش کارهای خود را القا میکنند، به تصویر میکشد.
مجسمههای گلشن در سالهای اخیر، در نمایشگاههای خصوصی در وست ونکوور و در نمایشگاههای سالانهٔ SSBC در باغ گیاهشناسی وندوزن بهنمایش گذاشته شده است. او جوایز متعددی را در زمینهٔ هنرهای تجسمی و طراحی معماری دریافت کرده است.
فروزان یزدان از دیگر زنان هنرمند این نمایشگاه بود که مجسمههای زیبایش نظر بیننده را سریعاً به خود جلب میکرد.
فروزان یزدان، فارغالتحصیل مقطع کارشناسی ارشد رشتهٔ روزنامهنگاری و ارتباطات اجتماعی از ایران، از سال ۱۹۹۶ ساکن شهر ونکوور است. فروزان از بدو ورود به کانادا بهعنوان دستیار سردبیر در نشریهٔ پیوند مشغول به کار شد و کماکان نیز در این نشریه مشغول به فعالیت است. او مجسمهسازی را از سال ۲۰۱۱ زیر نظر پروانه رودگر آغاز کرد و در تمام این سالها در کنار کار حرفهای و دیگر مشغلههای روزمره، ساعات بسیاری را نیز برای پرداختن به این هنر اختصاص داده است .فروزان قبل از تجربهٔ مجسمهسازی، به نقاشی و موسیقی نیز کمابیش پرداخته است، اما بر این باور است که مجسمهسازی برای او بهترین وسیله برای ایجاد ارتباط بیشتر و بهتر با خود و ابراز آن به دیگران میباشد. فروزان عضو رسمی انجمن مجسمهسازان بریتیش کلمبیا.تس